Maden kazasında TTK yüzde 30 kusurlu bulundu
- Zonguldak'ta, Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Karadon Müessese Müdürlüğü maden ocağında, 17 Mayısta meydana gelen grizu patlamasıyla ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı inceleme raporunu tamamladı.
Raporda, TTK yüzde 30, işçilerin çalıştığı Yapı-Tek firması yüzde 70 kusurlu bulundu.
İş Teftiş Kurulu'nun 36 sayfalık inceleme raporunda şunlar kaydedildi:
''Gaz İzleme Merkezinde bulunan monitörlerde sesli ve ışıklı uyarı sistemi mevcuttur. Ancak, yapılan incelemelerde sesli ikaz sisteminin buradaki görevli bulunan kişiler tarafından iptal edildiği tespit edilmiştir. İstasyon ile ocak arasında telefon haricinde seri megafon ve benzeri iletişim sistemi bulunmadığı tespit edilmiştir. Kaza sırasında istasyonda görevli maden mühendisi Taşkın Oruç, kendisine yaptığı işle ilgili olarak sistemi kuran firma tarafından ayaküstü eğitim verilerek sertifika aldığını beyan etmiştir. Periyodik eğitimler buradaki personele verilmemiştir. Kaza tarihinde 12.30-13.30 saatleri arasında istasyonda görevli maden teknikeri Özcan Güneyoğlu ve maden mühendisi Taşkın Oruç, müessese müdürlüğündeki özel puantajlarını kontrol etmek için amirlerin bilgisi dışında görev yerinden ayrılmıştır.''
Raporda, gaz İzleme İstasyonu görevlisi Taşkın Oruç'un ifadesinde, saat 13.00'te ölçüm sonuçlarını yazarken CO38 sensöründe yükselme olduğunu fark ettiğini, ancak bu kısımda dinamit atılacağını bildiği için olumsuz durum olarak değerlendirmediğini belirttiği anlatıldı.
Gaz izleme rapor defterinde düzenlenmiş raporlar ile olayların meydana geliş sırasında çelişkiler bulunduğuna işaret edilen inceleme raporunda, ''2 gaz izleme sensörü, yerden sadece 1,5 metre yükseliğinde olması, bu mesafede gaz oranını gerçeğin altında ve geç göstermesi nedeniyle uygun değildir'' ifadesi yer aldı.
Raporda, iş yerinde yapılan çalışmalar sonucunda ortama yayılan metan gazı oranının yüzde 1.5'i geçmesi durumunda kesicilerin enerjiyi kesmesi ve faaliyetlerin durması gerektiği belirtilerek, şöyle devam edildi:
''Ancak, kaza vardiyasında çalışanların tertip düzeninin, kazadan sonra bulunan cesetlerin yerlerinin ve yapılan tespitler sırasında iş yerinde kullanılmakta olan iş ekipmanlarının pozisyonlarının değerlendirilmesi sonucu, metan gazının yüzde 1.5'in üzerine çıkmasına rağmen enerjinin kesilmediği ve faaliyetlerin devam ettiği anlaşılmaktadır. Metan gazının yüzde 1.5'i geçmesine rağmen durması gerektiren pervanenin de çalıştığı görülmüştür.''
Yapı-Tek firmasının, müessese müdürlüğünden kullanılan oksijenli ferdi kurtarıcıların raf ömrünün bittiğini ve yenisiyle değiştirilmesinin istendiği anlatılan raporda, değişikliğin yapılıp yapılmadığına yönelik belge sunulmadığı kaydedildi.
İş Teftiş Kurulu raporunda, alınan tanık ifadelerinde kazada hayatını kaybeden işçilerin üzerinden karbonmonoksit ya da ferdi kurtarıcı maske bulunmadığının beyan edildiği belirtilerek, şu bilgiler aktarıldı:
''Ayrıca kaza kurtarma ekibi elamanlarının alınan ifadelerinde de işçilerin üzerinde gaz maskesi bulunmadığı beyan edilmekle birlikte lamba hane kayıtları incelendiğinde işçilerin karbonmonoksit maskesi almadan ocağa girdikleri tespit edilmiştir.''
Raporda, olayın oluş şekliyle ilgili şu görüşlere yer verildi:
''17 Mayısta saat 12.59 sırasında eksi 540 kodunda patlayıcı madde kullanımı ile gelişen göçük sonrası ortaya çıkan gazın havalandırma pervanesinin etkisiyle taşınması ve patlama konsantrasyonuna ulaştıktan sonra kullanılan elektrikli ekipmanlardan kaynaklanan ateşleyicinin etkisiyle olay meydana geldi. Sonrasında oluşan karbonmonoksit de ortama hakim oldu.''